Zo tegen het einde van het jaar, als het buiten steeds donkerder wordt, als het weer zo somber en grijs is, als het koud is en nat, als de wereld om ons heen soms gek lijkt geworden te zijn, in deze tijd zoek ik naar licht.
Het verbazingwekkende is het feit dat ik het ook vind. In tegenstelling tot eerdere jaren ben ik niet depressief. Ik voel mij niet leeg vanbinnen, niet alsof alles opnieuw instort. Natuurlijk ben ik moe, vaak slaperig, heb minder energie, dit hoort bij mij en ook bij deze tijd, en, wie heeft het nou niet? Maar mentaal sta ik overeind.
Ik voel mij dankbaar. Ik kan dingen doen die ik wil doen, ja, met vallen en opstaan, dat hoort bij het leven, want er is vallen en er is vallen. Als iemand die zeker 60 jaar lang behoorlijk diep kon zakken, als iemand bij wie ‘de donkere nacht van de ziel’ eindeloos leek te duren, ken ik het verschil.
Ik heb het nooit durven verwachten, dat ik zou helen. Iemand zei: je bent hersteld. Nee, zei ik, ik ben niet hersteld, ik ben geheeld. Herstellen veronderstelt dat je ooit heel was, dat er iets mis was gegaan dat nu weer in orde is. Maar ik ben nooit heel geweest. ik heb gefunctioneerd, dat wel, soms heel goed, soms heel slecht en vaak tussenin. Maar vanbinnen was ik kapot.
Als je geen veilige hechting kent, als je vanaf je geboorte niet gezien bent, dan kun je niet zomaar heel zijn. Heel zijn ben je bij de gratie van de liefde die je van je verzorgers krijgt, het gebeurt niet vanzelf. En wanneer het niet-gezien-worden zich gedurende je jeugd zich blijft herhalen, gaat het van kwaad tot erger. En wanneer aan de buitenkant iedereen doet alsof alles normaal is, dan leer je dat je eigen normale behoefte aan liefde en hechting, abnormaal is en ga je je er ook nog eens voor schamen.
Ik heb nooit durven hopen dat ik zou helen, maar het is gebeurd. En het betekent niet dat ik mijn tikjes niet meer heb, die heb ik volop en ik omarm ze, ze horen bij mij. Ze horen bij de kleine Nava die iets nodig had om veiligheid te creëren in een zeer onveilige wereld. En de kleine Nava mag er zijn. Ik heb geleerd van haar te houden en haar te geven wat ze nodig heeft. Ik, Nava de moeder, de gezonde volwassene, heb moeten leren er voor kleine Nava te zijn, want, er is niemand anders die dit kan.
Ja, de therapeuten. De fantastische mensen die mij zes jaar lang hebben begeleid bij dat prachtige centrum voor complexe trauma, waar ze begrijpen wat Tweede-generatie zijn betekent, waar ze wisten achter dat goed functioneren van mij te kijken en er doorheen te prikken. En het deed pijn, heel veel pijn. De pijn van kleine Nava was zo enorm groot. En de beschermers die zij moest ontwikkelen waren zo sterk, ze bleven maar weerstand bieden. Maar deze mensen wisten niet alleen hun vak op een hoog professionele wijze uit te oefenen - dat alleen zou niet genoeg zijn - nee, zij wisten dit met liefde te doen.
Ik ben zo enorm dankbaar. Ik voel mij zo rijk, zo’n geluksvogel. En ze zeggen, ja, terecht, dat ik ook heel hard heb gewerkt. Dat klopt, maar zonder hen was het niet gelukt. Je moet het samen doen.
In deze donkere tijd is mijn hart gevuld met dank, met licht, met liefde, met veel zin in wat er komen gaat. In mijn eigen leven waar zoveel moois nog kan ontstaan: mijn werk dat steeds meer vorm krijgt, het beoefenen en het begeleiden van yoga en meditatie, er zit verdieping in mijn pianospel. Dankbaar.
En dan mijn kinderen. Ja, ook daar is therapie nodig want zij moeten nog leren omgaan met deze ontwikkeling, met de veranderingen die hun moeder heeft doorgemaakt. Dankbaar ben ik dat mijn jongens hiervoor openstaan, dat ze met mij dit pad willen bewandelen. Zonder hen had ik die weg ook niet kunnen afleggen, al leek het lange periodes alsof ik voor niemand ruimte had, alsof ik alleen met mijzelf bezig was. Maar in mijn interne agenda stond altijd – altijd! – ‘ik doe dit voor de kinderen’. Ik ben het ze schuldig. Ik heb ze op de wereld gezet en zij verdienen evengoed de heling, wij verdienen het, samen.
Dankbaar voor mijn lief die altijd naast mij blijft staan.
En de wereld? Tja, de mensheid ga ik niet meer redden, bij deze mijn excuus. Maar in mijn kleine kring probeer ik zo goed mogelijk warmte en licht te verspreiden.
Nava Benyamini © december 2024
