In april 2021 kreeg ik via een vriendin te horen dat Alen mij zocht. Ik was stomverbaasd. Veertig jaar heb ik niks van of over hem vernomen, ik ging er al vanuit dat hij niet meer in leven was. Gezien zijn excessieve drugsgebruik en lastige leefsituatie en geschiedenis was die gedachten zo gek niet. En toch, hij bleek te leven en hij had zelfs Facebook! En ik heb al de jaren gezocht. Blijkbaar wilde hij nu wel gevonden worden, onder zijn foto, met zijn vertrouwde ondeugende blik stond: vader, echtgenoot, kok. Wat werd ik blij van deze drie woorden: hij leeft, hij is getrouwd, hij heeft kinderen en werkt zelfs als kok, een passie die hij altijd al had!
Maar hij belde met slecht nieuws: 4 jaar eerder is een agressieve vorm van kanker bij hem ontdekt, hij had al talloze behandelingen achter de rug en op dat moment was de ziekte redelijk rustig. In het licht van de confrontatie met zijn onsterfelijkheid nam hij zich voor om mensen op te zoeken die veel voor hem hebben betekend, onze gezamenlijke vriendin en ik waren zulke mensen voor hem.
Ik was zeer ontroerd door deze hernieuwde ontmoeting. Alen was ingewikkeld, zeker, en wij waren erg jong in de tijd waarin we een relatie hadden, een volwassene relatie was het dus zeker niet, maar hij bleef al de jaren wel in mijn hart, als een jong broertje, lotgenoot, vriendje. We begonnen regelmatig te bellen, verhalen uit te wisselen over relaties, huwelijken, kinderen, werk. Ik kreeg een complex beeld van zijn leven, aan de ene kant vol passie en liefde, aan de andere kant, veel donker, conflict en heftigheid.
Hij bleef het jonge broertje, hij had mij nodig en ik was blij er nogmaals voor hem te zijn. Ja, soms werd ik moe van hem of raakte ik gefrustreerd, dan kon hij mijn feedback goed ontvangen, je hebt gelijk, ik weet het, ik waardeer jouw eerlijkheid. Heel intiem, dichtbij, bekend, vertrouwd. Ik heb altijd gezegd dat Alen = ik in het kwadraat. Zeer gecompliceerd, gaat door het leven met een superzware rugzak en tegelijkertijd, vol leven, creativiteit en liefde.
Op een gegeven moment vroeg hij mij zijn levensverhaal te lezen, hij was ermee bezig als onderdeel van zijn therapie en als zowel afscheid als naslag voor zijn kinderen die blijkbaar niet alles over zijn verleden wisten. Hij had iemand nodig die zijn schrijven enigszins zou ‘oppoetsen’, zijn Hebreeuws was rauw en niet zonder fouten. Ik had hem aangeboden om dit te doen, zo kon ik hem een cadeau geven en zodoende mijn eigen cirkel met hem afsluiten.
Toen we klaar waren schreef ik er een bijlage bij over wat Alen voor mij betekent. Dit stuk vertaal ik hieronder.
-
Net als Alen was ik ook een verdwaald kind. We kwamen elkaar tegen rond onze omzwervingen in de Sinai, een plek die voor ons beiden – los van elkaar – een ruimte werd waar we adem konden halen, een plek van troost en houvast. Fysiek ontmoetten wij elkaar in Dahab in 1982 tijdens de evacuatie uit de Sinai – precies zoals Alen schrijft, werden alle nog aanwezige Israëliërs én toeristen in heel de Sinai door soldaten op vrachtwagens gezet en naar de grens gebracht als onderdeel van het vredesakkoord met Egypte. Ook ik met een aantal vrienden en ook alen zaten erbij. Later hebben wij een periode samengebracht, als vriendje en vriendinnetje.
Ik was twintig en net klaar met mijn zogeheten legerdienst. Alen zei dat hij achttien was, later bleek dat hij nog maar zestien jaar oud was, maar zijn doen en laten waren niet van een middelbare scholier, en dat klopte, ook hij ontvluchte school.
Lezend in het verhaal van Alen word ik sterk ingezogen, terug naar die periode, een bitterzoete ervaring. Alen was voor mij in die tijd een bron van troost, als een jong broertje, met zoveel gelijkenis tussen ons: in de gevoeligheid, de talenten, de sterke wil om te leven en te scheppen en in het diepe gevoel van verlating en eenzaamheid. We klampten ons aan elkaar vast en hadden een mooie en ook gekke tijd samen. Omdat twee drenkelingen geen kans van overleving hebben samen, gingen we naar een tijd een eigen weg. Na een aantal jaar ben ik weggegaan uit Israël, heb mijn leven in Nederland opgebouwd en Alen verdween uit mijn leven. Wat overbleef waren mooie en bizarre herinneringen en veel vragen.
Onze relatie eindigde rond 1983 en we hielden contact nog hooguit 2 jaar daarna. Ik heb hem sinds toen niet meer gezien totdat hij in 2021 zijn hand naar mij uitreikte en ik pakte die meteen vast. Alsof er geen veertig jaar tussen zaten werd het contact meteen vanzelfsprekend. De blijheid en de opwinding van het hernieuwde contact hebben in de eerste periode de drijfveer ervan overschaduwd, de ziekte. Ik was me niet bewust van hoeveel moois en liefs had in mij had achtergelaten. Ik kreeg een cadeau.
Ik heb veel bewondering voor Alen, mijn verloren vriendje. Zoveel scenario’s hebben al die jaren door mijn hoofd gespookt: Alen als zwerver langs de weg, Alen als verslaafde die allang overleden is aan een overdosis... Maar ook, misschien, een muzikant, een drummer zoals hij wilde zijn en probeerde te worden? Het internet hielp me nauwelijks. In de jaren negentig werd hij vermeld als drummer bij één nummer en dat was het. Alsof hij van de aardbodem verdwenen was. Ik gaf het op.
En plots duikt hij op, helemaal zichzelf, met een ondeugende glimlach en op Facebook profile staat: ‘Vader, echtgenoot, kok.’ Wat een vreugde! Hij leeft! En niet alleen dat, hij is een echtgenoot en een vader! Én kok... Tegelijkertijd kwam het slechte nieuws: Alen is terminaal ziek. In die periode, na twee jaar zware behandelingen, leek de ziekte even tot rust gekomen en Alen greep het leven met beide handen aan. Hij probeerde wat op te bouwen, te herstellen, dingen goed te maken, cirkels af te sluiten en iets goeds achter te laten.
Sindsdien hebben we vrij intensief contact, natuurlijk alleen digitaal vanwege de afstand en de corona, maar het gevoel van nabijheid is sterk. Ik ben onder de indruk van Alens capaciteiten, van zijn vastberadenheid om niet op te geven. Met ups en downs, midden in zijn ziekte en ondanks moeilijke omstandigheden, gaat hij door. Hij zoekt verbinding, vraagt om hulp, probeert te werken, speelt weer muziek, zorgt voor een goede relatie met zijn oudere kinderen en staat klaar voor zijn jongste, wat er ook gebeurt. Trouw, met eindeloas veel liefde, zelfs wanneer hij aan het aftakelen is.
Recentelijk heeft de ziekte weer de kop opgestoken. Hoe dankbaar ben ik voor de pauze die er was. En wat goed dat hij contact heeft gezocht, mij in zijn leven heeft toegelaten, zijn twijfels met mij heeft gedeeld en mij de taak heeft toevertrouwd zijn verhaal op papier te zetten. Ik kan me geen geschiktere manier voorstellen om onze band af te sluiten. De afstand laat me niet toe zijn hand vast te houden, hem tegen me aan te drukken, en misschien is dat ook niet mijn plaats. Maar als schrijver kan ik hem helpen zijn verhaal te delen, en tegelijkertijd een hoofdstuk in mijn eigen leven afsluiten dat open bleef en nu zijn bestemming heeft gevonden.
Dank je, Alen. Ik hou zoveel van je. Het idee van een definitief afscheid is ondraaglijk. Voor nu ben je hier, en het verdriet stel ik uit tot later.
Nava Benyamini november 2021 – oktober 2022
